Giải Mã: Điều Gì Thực Sự Mang Lại Giá Trị Cho Bitcoin?

Nếu bạn đã đầu tư $1.000 vào Bitcoin 5 năm trước, bạn sẽ có khoảng $100.000 ngày hôm nay. Nếu bạn nắm bắt một cơ hội lớn hơn nữa và quyết định đầu tư $10.000, bạn hiện sẽ là một triệu phú.

Tất nhiên, nhận thức muộn màng luôn là 20/20. Mạng bitcoin được ra mắt như một phương thức thanh toán P2P thay thế cho các phương thức thanh toán truyền thống sử dụng giao thức mật mã. Trong khi Bitcoin (BTC) được sử dụng để gửi và nhận các đơn vị tiền tệ của mình. BTC  là tiền điện tử hàng đầu thế giới vào năm 2009, nhưng chắc chắn rằng Bitcoin đã có một lịch sử vô cùng biến động.

Vào năm 2017 và 2020, giá trị của coin đã trải qua những biến động về giá không thể đoán trước, thường dao động 50% trong vòng chưa đầy một tuần. Giá trị không chắc chắn của Bitcoin luôn là yếu tố cản trở các tổ chức đầu tư tiềm năng, mặc dù những người có mức độ chấp nhận rủi ro cao trên thực tế đã được hưởng lợi.

Ngay cả ngày hôm nay, sau mười hai năm hấp dẫn trong lịch sử của coin này, câu hỏi "Điều gì quyết định giá trị của Bitcoin?" là một câu hỏi bỏ ngỏ. Một nhà kinh tế học có thể nói với bạn rằng, "Giá trị của Bitcoin tại bất kỳ thời điểm nhất định nào là bất cứ giá nào mà mọi người sẵn sàng trả cho Bitcoin." Và mặc dù câu trả lời đó có thể không đặc biệt hữu ích, nhưng điều đó là chính xác. Giá trị của Bitcoin, giống như bất kỳ loại tiền định danh nào — bao gồm cả số USD trong túi của bạn — được quyết định bởi các lực cung và cầu.

Dưới đây, chúng tôi sẽ thảo luận những điều quan trọng nhất bạn cần biết về cách xác định giá trị của Bitcoin, bao gồm cả lý do tại sao giá trị của tài sản kỹ thuật số duy nhất này thường khó định lượng.

Các Vấn Đề Mà Bitcoin Đang Cố Gắng Giải Quyết Là Gì?

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 cho thấy Phố Wall đã tạo ra những vấn đề sâu sắc với chứng khoán thế chấp dưới chuẩn. Kết quả là các gói cứu trợ quy mô lớn của chính phủ đối với hệ thống tài chính hiện có. Các ngân hàng được cho là quá lớn để thất bại, và cách để giúp họ thoát khỏi khó khăn là in thêm tiền định danh, điều này cũng có khả năng làm mất giá tiền tệ.

Là một giải pháp thay thế, (các) nhân vật có biệt danh là Satoshi Nakamoto đã đưa ra white paper về Bitcoin. Ý tưởng là tạo ra một loại tiền kỹ thuật số không nằm dưới sự kiểm soát của một tổ chức tập trung.

Dưới đây là những vấn đề mà Bitcoin dự định sẽ khắc phục:

• Lạm phát: Lạm phát trong kinh tế học là sự mất sức mua của đồng tiền. Một phần do việc in tiền quá nhiều lặp đi lặp lại, các quốc gia đang bắt đầu trải qua tình trạng lạm phát trên diện rộng, với giá trị tiền mặt của họ giảm mạnh. Bitcoin vốn có tính giảm phát và phi tập trung. Bitcoin có thể được lưu trữ, chuyển giao và ẩn một cách an toàn. Bitcoin đã trở nên phổ biến rộng rãi như một hàng rào tiềm năng chống lại lạm phát.

• Khả năng chuyển tiền: Bitcoin giải quyết vấn đề toàn cầu về việc trì hoãn chuyển tiền. Chuyển tiền truyền thống - đặc biệt là chuyển tiền quốc tế - có mức phí cao và có thể mất nhiều ngày. Với Bitcoin, bạn có toàn quyền kiểm soát tiền của mình và có thể chuyển cho một bên khác bất kỳ lúc nào. Không có biên giới, không có ngày nghỉ của ngân hàng và không có bộ máy hành chính làm trì hoãn việc chuyển tiền thường xuyên.

• Phí thấp hơn: Phí chuyển bitcoin thấp hơn phí chuyển tiền định danh. Quan trọng hơn, giá trị của Bitcoin được chuyển không ảnh hưởng đáng kể đến phí chuyển.

• Bảo mật: Các giao dịch bitcoin được bảo mật bởi một mạng máy tính trên khắp thế giới. Các giao dịch là không thể thay đổi, an toàn và có thể xác minh công khai trên blockchain Bitcoin.

• Tính minh bạch: Bản chất minh bạch của công nghệ khiến bất kỳ cá nhân hoặc nhóm nào không thể kiểm soát hoặc thao túng blockchain. Điều này làm cho Bitcoin trở thành một phương thức thanh toán tốt “không cần sự tin cậy” và không yêu cầu thông qua bên thứ ba.

Giá Trị Nội Tại Là Gì?

Giá trị nội tại mô tả giá trị vốn có hoặc giá trị cơ bản của tài sản hoặc hàng hóa. Ví dụ, dầu thô là một loại hàng hóa có thể được biến thành các sản phẩm có giá trị, chẳng hạn như xăng và chất dẻo. Giá trị cơ bản của hàng hoá xuất phát từ nhu cầu đối với những hàng hóa đó.

Trong quá khứ, tiền tệ được làm từ vàng và các kim loại khác, mang lại giá trị nội tại cho chúng. Tuy nhiên, tiền tệ thế giới ngày nay chủ yếu là tiền giấy, không có hàng hóa vật chất hỗ trợ. Giá trị của tiền định danh nằm ở chỗ hiểu rằng đây  là phương tiện trao đổi hàng hóa và dịch vụ được chấp nhận trên toàn cầu.

Hiểu Được Kho Giá Trị

Kho lưu trữ giá trị là tài sản, tiền tệ hoặc hàng hóa vật chất có thể lưu trữ, truy xuất và trao đổi được. Kho lưu trữ sẽ giữ được giá trị của mình với thời gian hoặc thậm chí tăng giá.

Ví dụ, vàng và các kim loại quý tương tự là kho lưu trữ giá trị, vì chúng có thể được lưu trữ vô thời hạn mà không bị suy giảm chất lượng. Tuy nhiên, một quả chuối không phải là kho lưu trữ giá trị - bởi vì chuối sẽ không thể dùng nữa sau  một vài tuần.

Hình ảnh từ Unsplash

Bitcoin, Tiền Định Danh và Vàng

Trong suốt chiều dài lịch sử, vàng và tiền định danh là tiêu chuẩn cho tiền tệ. Nhưng không giống như tiền tệ toàn cầu như USD hoặc bất kỳ loại tiền tệ quốc gia nào khác, không có ngân hàng hoặc tổ chức trung ương nào ảnh hưởng đến giá trị của Bitcoin. Thay vì dựa vào các hành động của chính phủ liên bang và các đối tác,, Bitcoin hoặc các loại tiền kỹ thuật số thường dựa vào công nghệ blockchain để ổn định giá trị của mình.

Với sự ra đời của Bitcoin và công nghệ blockchain vào năm 2009, Satoshi đã mở ra một tiêu chuẩn mới. Về mặt giá trị, làm thế nào để Bitcoin so sánh với các loại tiền định danh truyền thống và vàng?

Tại Sao Tiền Định Danh Có Giá Trị?

Tiền Định Danh được hỗ trợ hoàn toàn bằng niềm tin và sự tin tưởng vào chính phủ đã phát hành. Điều này trái ngược với tiền hàng hóa theo trước. Tiền dựa trên hàng hóa có thể được đổi lấy các kim loại quý đằng sau, thứ mang lại giá trị. Vậy điều gì làm cho tiền định danh trở nên có giá trị?

Về mặt kỹ thuật, tiền định danh như USD không có giá trị nội tại. Giá trị của tiền định danh nằm ở niềm tin của công chúng và uy tín của chính phủ đã phát hành.. Đồng Tiền Định Danh chỉ có giá trị bởi vì xã hội đã quyết định chọn tiền định danh..

Vàng Tạo Ra Giá Trị Như Thế Nào?

Vàng được coi là có giá trị chủ yếu vì mọi người luôn chấp nhận vàng như một phương tiện trao đổi. Trong suốt lịch sử, vàng đã được đánh giá cao do sự xuất hiện và độ khan hiếm của mình. Trong thời gian gần đây, vàng cũng đã được sử dụng trong công nghiệp nên càng có giá trị hơn. Do đó, vàng có thể được cho là có giá trị nội tại, không giống như tiền định danh.

Tại Sao Tiền Kỹ Thuật Số Có Giá Trị?

Giống như tiền định danh, giá trị của tiền điện tử chủ yếu phụ thuộc vào việc xã hội tin tưởng như một phương tiện trao đổi được chấp nhận. Nhưng tiền điện tử thì khác và giá trị của chúng cũng phụ thuộc một phần vào các tính năng của chúng.

Một số loại tiền điện tử như Ether (ETH) thu được giá trị của chúng từ tiện ích: khả năng truy cập vào một nền tảng hoặc dịch vụ cụ thể. Nhu cầu về dịch vụ cơ bản càng cao, thì tiện ích của token càng có giá trị. Ví dụ: thị trường NFT đang bùng nổ và tài chính phi tập trung (DeFi) đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng vọt của Ether.

Điều Gì Đóng Góp Vào Giá Trị Của Bitcoin?

Giá trị của Bitcoin bắt nguồn từ một số yếu tố.

Cung Và Cầu

Giá trị của Bitcoin bị ảnh hưởng trực tiếp bởi cung và cầu. Như với bất kỳ hàng hóa nào được định giá trên thị trường, giá của BTC tăng khi nhu cầu tăng hoặc nguồn cung hạn chế, và giảm khi cầu giảm so với cung.

Bitcoin có nguồn cung hữu hạn và tốc độ tạo ra các đồng tiền mới có thể dự đoán được. Số lượng người mua và người bán trên thị trường tại bất kỳ thời điểm nào không dễ dự đoán. Do đó, Bitcoin có thể được biết đến với sự biến động giá cực mạnh.

Sự Khan Hiếm

Bitcoin được thiết kế để có giới hạn nguồn cung là 21.000.000 BTC, với số Bitcoin cuối cùng dự kiến sẽ được khai thác vào khoảng năm 2140. Sau đó, sẽ không thể khai thác bitcoin mới. Lượng cung Bitcoin được xác định trước này khiến BTC trở thành một tài sản khan hiếm.

Các kho dự trữ giá trị truyền thống khác, như vàng và dầu, cũng tương đối khan hiếm. Nhưng nguồn dự trữ mới vẫn đang được phát hiện, và không ai có thể tự tin nói chính xác số lượng hàng hóa đó sẽ được lưu hành trong tương lai. Vì vậy, độ khan hiếm của chúng rất khó đánh giá.

Mặt khác, Bitcoin về mặt lý thuyết trở nên giảm phát khi tất cả 21 triệu coin đã được khai thác. Dự kiến, một số bitcoin sẽ bị mất và bị xóa vĩnh viễn khỏi tổng nguồn cung. Điều này sẽ làm giảm nguồn cung và tăng giá trị của Bitcoin. Đây là một yếu tố khác mang lại giá trị cho Bitcoin: ý tưởng về sự khan hiếm của BTC.

Điều này đưa chúng ta đến mô hình “stock to flow” (S2F) của Bitcoin, mô hình này tìm cách đo lường mối quan hệ giữa lượng hàng hóa hoặc tài sản hiện có của một hàng hóa hoặc tài sản và tốc độ sản xuất của hàng hoá. Khi áp dụng cho Bitcoin, mô hình lập luận rằng flow thấp và sự khan hiếm của Bitcoin khiến BTC trở thành một tài sản giữ giá trị lâu dài. Tuy nhiên, việc định giá Bitcoin không thể chỉ dựa trên mô hình này. Có những yếu tố khác tạo nên giá trị của tài sản tiền điện tử này.

Tính Thiết Thực

Vì Bitcoin được thiết kế về cấu trúc là hữu hạn (bạn không thể chỉ đơn giản “in” thêm Bitcoin trong một sớm một chiều), miễn là Bitcoin có bất kỳ loại tiện ích nào (chẳng hạn như khả năng mua mọi thứ), Bitcoin được kỳ vọng sẽ có giá trị hữu hình.

Một tính năng mang lại cho Bitcoin giá trị của mình  là khả năng di chuyển một lượng lớn tiền một cách nhanh chóng, đến bất kỳ đâu trên thế giới mà không cần sử dụng trung gian hoặc sự chấp thuận của cơ quan trung ương. Ngoài ra, phí chuyển Bitcoin tương đối thấp và không tương quan với số tiền được chuyển. Điều này có nghĩa là chuyển $100 triệu Bitcoin sẽ không khiến bạn mất phí nhiều hơn so với chuyển $1.000.

Chi Phí Sản Xuất

Một cách tiếp cận thực tế để định giá Bitcoin là dựa trên chi phí sản xuất của Bitcoin. Tổng chi phí để sản xuất một đơn vị Bitcoin được tạo thành từ chi phí, hiệu quả của máy đào và chi phí vận hành.

Mô hình "chi phí sản xuất" giải thích cách giá của Bitcoin tương quan với chi phí sản xuất ra Bitcoin. Bitcoin mới được tạo ra thông qua một quá trình được gọi là “đào Bitcoin”. Các cá nhân đã xử lý các giao dịch đã được xác minh và bảo mật mạng Bitcoin sẽ được thưởng một lượng BTC nhất định để trao đổi cho những đóng góp của họ.

Do đó, phần cứng đào càng hiệu quả, thì thợ đào sẽ nhận được càng nhiều BTC. Tuy nhiên, một máy đào hiệu quả giúp giảm chi phí sản xuất, trong khi sự kiện giảm một nửa phần thưởng khối Bitcoin làm tăng gấp đôi chi phí sản xuất. Việc giảm một nửa này xảy ra do quy định trong mã nguồn của Bitcoin rằng số lượng bitcoin được phát hành trong mỗi khối giảm 50% sau mỗi bốn năm. 

Điều này đưa chúng ta đến một câu hỏi thú vị: Điều gì sẽ xảy ra với giá trị của Bitcoin khi tất cả 21.000.000 coin đã được đào?

Sự Cạnh Tranh

Bitcoin được hưởng lợi thế của người đi trước bằng cách giải quyết vấn đề hình thành sự đồng thuận mà không có một bên tập trung. Phương pháp luận của Bitcoin đã mở đường cho các dự án tiền điện tử khác làm theo. Với sự công nhận cao hơn, Bitcoin vẫn là tiền điện tử thống trị về vốn hóa thị trường kể từ khi được giới thiệu vào năm 2009, mặc dù hàng nghìn loại tiền điện tử mới đã được tạo ra. 

Tuy nhiên, các dự án crypto cạnh tranh như Ethereum (ETH), Binance Coin (BNB) và Cardano (ADA) đang trở nên phổ biến hơn với các nhà đầu tư, dần thu hẹp khoảng cách giữa chúng. Việc áp dụng nhiều hơn các altcoin này - được hỗ trợ bởi tiện ích của chúng - có thể báo hiệu sự suy giảm về mức độ phổ biến và sử dụng Bitcoin, điều này có thể đồng nghĩa với việc BTC mất giá trị.

Tính Thay Thế

Tính thay thế là khái niệm chỉ sự giống nhau giữa các đơn vị hoặc tiểu đơn vị của hàng hóa. Điều này có nghĩa là các đơn vị riêng lẻ có thể thay thế cho nhau.

Tính thay thế là một đặc điểm quan trọng của Bitcoin, sẽ khó định giá hơn nếu mỗi Bitcoin là duy nhất và yêu cầu giá thị trường của riêng mình. Thay vào đó, một Bitcoin hoặc đơn vị tiền tệ khác đến từ bất kỳ đâu được kỳ vọng sẽ có cùng giá trị, bất kể nguồn gốc hoặc xuất xứ..

Bảo Mật

Bitcoin được xây dựng trên một hệ thống sổ cái blockchain phi tập trung, hầu như không thể giả mạo và thao túng. Vì giao thức Bitcoin dựa trên việc hợp tác duy trì sổ cái Bitcoin. Điều đó có nghĩa là mỗi giao dịch chỉ cần được xác nhận sau khi các nút mạng tham gia xác nhận Bitcoin thông qua sự đồng thuận chung. Những nỗ lực này đã làm cho hệ thống sổ cái blockchain của Bitcoin trở nên minh bạch, điều đó cũng có nghĩa là một nỗ lực giả mạo một giao dịch Bitcoin sẽ là điều bất khả thi gây nhầm lẫn cho phần lớn người chơi trong mạng rộng lớn của Bitcoin.

Về lý thuyết, cách duy nhất Bitcoin có thể bị giả mạo là thực hiện “chi tiêu gấp đôi”, trong đó người dùng tạo các bản ghi trùng lặp để chi tiêu cùng một Bitcoin nhiều lần.

Tuy nhiên, cách duy nhất có thể thực hiện hiệu quả việc chi tiêu gấp đôi là thông qua cuộc tấn công 51%: một nhóm thợ đào phải kiểm soát hơn 50% toàn bộ sức mạnh mạng và thống trị toàn bộ mạng để làm sai lệch hồ sơ. Điều này không thể xảy ra trong thế giới thực vì lượng sức mạnh điện toán, tiền bạc và nỗ lực cần thiết để thực hiện quá lớn. Bản chất an toàn của mạng Bitcoin là một trong những yếu tố mang lại giá trị nội tại cho Bitcoin.

Cuộc Đấu Tranh Để Định Lượng Giá Trị Bitcoin Thực

Định lượng giá trị thực tế của Bitcoin và các tài sản kỹ thuật số khác là một vấn đề khiến các nhà kinh tế cũng như các nhà đầu tư phải bối rối. Bitcoin chỉ tồn tại dưới dạng các đoạn mã trong một mạng máy tính rộng lớn. Đầu tiên, khi so sánh với hầu hết các khoản đầu tư “truyền thống” - cụ thể là cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản - thì Bitcoin rất biến động.

Sự biến động mô tả cách thức mà giá trị của tài sản đầu cơ thay đổi theo thời gian. Tài sản có mức độ biến động cao có thể tạo ra cơ hội sinh lợi cho các nhà đầu tư, mặc dù sự biến động cũng làm tăng mức độ rủi ro tổng thể.

Nếu bạn hy vọng khoản đầu tư của mình sẽ tăng gấp đôi trong một khoảng thời gian ngắn, bạn cũng nên lưu ý rằng khoản đầu tư này có thể giảm một nửa (hoặc tệ hơn) trong một khoảng thời gian ngắn như nhau. Nguyên tắc này vẫn đúng đối với Bitcoin, các loại tiền điện tử khác (altcoin) - và mọi thứ khác.

Như đã đề cập, 2017 và 2020 là những năm biến động mạnh nhất đối với Bitcoin, với mỗi làn sóng biến động đồng thời thu hút một loạt các nhà đầu tư tìm kiếm rủi ro mới, ngay cả khi các nhà đầu tư không thích rủi ro quay lưng lại. Để đổi lấy việc chấp nhận sự biến động này, các nhà đầu tư Bitcoin có thể sắp xếp thời gian tham gia thị trường của họ một cách thích hợp đã thu được rất nhiều lợi nhuận.

Bitcoin hiện được định giá quá cao? Định giá thấp? Định giá chính xác? Thật không may, không có cách nào để biết cho đến khi xu hướng giá đã bộc lộ. Một số yếu tố kết hợp để làm cho Bitcoin trở thành một loại tiền tệ biến động đặc biệt - bao gồm cả việc chấp nhận Bitcoin và các luật và quy định.

Chấp Nhận Tiền Điện Tử

Tiện ích của Bitcoin - Bitcoin hữu ích như thế nào trong “cuộc sống thực” - phụ thuộc vào nơi coin được chấp nhận. Trong nền kinh tế kỹ thuật số và toàn cầu hóa ngày càng tăng, việc áp dụng tiền điện tử hoặc Bitcoin đã đạt được động lực tăng theo thời gian, mặc dù chắc chắn đã có nhiều lần xì hơi trong suốt chặng đường.

Theo Chỉ Số Chấp Nhận Tiền Điện Tử Toàn Cầu, “Việc áp dụng crypto toàn cầu đã phát triển trong năm ngoái, tăng 881%, dẫn đầu là Việt Nam, Ấn Độ và Pakistan”. Ba quốc gia này chiếm khoảng 20% dân số thế giới. Tuy nhiên, việc áp dụng tiền điện tử đã và đang diễn ra ở những nơi khác trên toàn thế giới, bao gồm Ukraine, Nigeria và Venezuela (quốc gia có tiền tệ quốc gia đang gặp khủng hoảng). Mặc dù có vẻ như rõ ràng rằng việc áp dụng tiền điện tử của các tổ chức tài chính đang đi theo hướng tích cực, nhưng tỷ lệ chấp nhận vẫn khó dự đoán.

Pháp Luật Và Các Quy Định

Những hành động từ chính phủ và cơ quan quản lý quốc gia cũng có thể tác động mạnh đến giá trị của Bitcoin. Khi các chính phủ gây khó khăn hơn trong việc giao dịch coin này - cho dù thông qua các khoản thuế bổ sung, các quy định nặng nề trên mạng phi tập trung hoặc phân loại lại tài sản - thì đồng tiền này sau đó sẽ mất giá trị.

Mặt khác, việc tăng flow của Bitcoin có thể khiến Bitcoin tăng giá trị. Tại Mỹ, SEC gần đây đã chỉ ra rằng họ có thể sẽ thay đổi cách thức quản lý Bitcoin - mặc dù việc thiếu một kế hoạch rõ ràng, một lần nữa, khiến các nhà đầu tư không chắc chắn về giá trị tương đối của coin.

Bitcoin Là Một Kho Lưu Trữ Giá Trị Tốt?

Liệu Bitcoin có thể được coi là một “kho lưu trữ giá trị tốt” hay không phụ thuộc vào cách mỗi nhà đầu tư xác định thuật ngữ. Nếu bạn hỏi một cố vấn tài chính, họ có thể sẽ nói rằng Bitcoin không phải là một kho lưu trữ giá trị tốt do tính biến động cao của coin.

Tuy nhiên, nếu bạn hỏi người có mục tiêu duy nhất là có nhiều tiền hơn trong mười năm tới, thì Bitcoin có thể được coi là một kho lưu trữ giá trị tuyệt vời – coin này nói chung đang tăng giá trị theo thời gian. Nếu bạn có thể bỏ qua những ồn ào xung quanh biến động giá, đó có thể là một khoản đầu tư đáng giá.

Kết Luận

Bitcoin là một tài sản dễ bay hơi với quỹ đạo đi lên chung. Việc xác định giá trị của Bitcoin có thể là một vấn đề, đặc biệt là do các quy định thay đổi và sự phát triển của thị trường.

Theo thời gian, sự chấp nhận ngày càng tăng của Bitcoin - cùng với những hạn chế về cấu trúc liên quan đến nguồn cung - có thể làm cho đồng tiền vốn hữu ích hơn. Tất cả những thứ khác đều bình đẳng, điều này có nghĩa là Bitcoin có khả năng tiếp tục quỹ đạo tăng giá miễn là hệ sinh thái tiền điện tử còn bền vững.

Tất nhiên, mọi thứ không phải lúc nào cũng đơn giản như họ tưởng. Rất ít người có thể dự báo giá trị của Bitcoin trong một năm với bất kỳ mức độ tự tin thực sự nào. Tuy nhiên, rõ ràng là tài sản kỹ thuật số độc đáo này đã thay đổi nền kinh tế toàn cầu và cách chúng ta nghĩ về việc định giá tài sản.

Tuy nhiên, liệu Bitcoin có phải là tiền tệ toàn cầu chính thức trong tương lai với các giao dịch hàng ngày ngày càng tăng? Đó vẫn là một câu hỏi mà tất cả chúng ta phải suy ngẫm.