Alım-Satım

Küresel finans piyasaları, dünyanın en kazançlı sektörleri arasında yer alır. Bazıları aynı fikirde olmasa da finans piyasalarının sermaye bulma, düşük fiyatlı arzı güvence altına alma ve sıfırdan kredi kullandırma araçlarıyla nasıl geliştiğini görmezden gelmek zor. Vadeli işlemler de bu büyüleyici kavramlardan biri. Spot işlemlerin aksine, değerini temel bir dayanak varlıktan alması sayesinde vadeli işlemler daha esnek ve yönetilebilirdir. Ayrıca kripto vadeli işlemler piyasaları genellikle kaldıraçtan yararlanır.

Genellikle vadeli işlemler, yatırımcıların belirli bir tarih ve fiyatta bir dayanak varlık alım-satımı yapmak için sözleşme imzaladığı bir mekanizmayı ifade eder. Vadeli işlemlerin ardındaki temel amaç, dayanak varlığın gelecekteki fiyatı hakkında spekülasyon yapmak ve yatırımcıların fiyat farkına dayalı olarak kâr kaydetmesine olanak sağlamaktır. 

 dâhil olmak üzere çeşitli varlıklar için geçerlidir. Kripto para vadeli işlemlerinin en yaygın biçiminde Bitcoin süreli coin-m işlemleri de vardır. 

Bu yazının ana odağı, yatırımcıların kripto para vadeli işlemlerini nasıl yapabileceklerini anlatmaktır. İşte tartışacağımız konular:

Vadeli işlemler geniş bir finansal piyasadır. En basit şekliyle vadeli işlemler, bir varlığın gelecekte belirli bir tarihte satılması veya satın alınması konusunda iki taraf (alıcılar ve satıcılar) için bağlayıcı bir sözleşme alışverişidir. Farklı vadeli işlem türleri arasında süreli, ileri tarihli işlemler, opsiyonlar ve vadeli sözleşme takasları bulunur ve bunlar kripto ortamında uygulanabilir.

Vadeli işlemleri daha iyi anlamak için önce vadeli işlemleri tanımlamak gerekir. Vadeli işlem, bir satıcı ile alıcı arasında, bir dayanak varlığın belirli bir fiyattan alım-satımı için yapılan sözleşmedir. Örneğin Bitcoin Süreli Coin-M Vadeli Sözleşmesi, yatırımcıların, Bitcoin’in dayanak açık artırma fiyatı üzerinden bir anlaşma imzalayarak fiyat dalgalanmasını azaltmak için aynı şekilde pozisyon hedge etmelerine olanak tanır. 

Vadeli işlemler, 1970’lerde ivme kazanmıştır ve hâlen mevcut en eski finans sözleşmelerinden biridir. Bununla birlikte, 

kendilerini fiyat dalgalanmalarından korumak isteyen yatırımcılar, kripto vadeli işlemlerine gittikçe daha fazla ilgi gösterir oldu. Örneğin aylık işlem hacmi 

 ulaşarak kripto vadeli işlemlerin en yüksek rekorlarından birine imza attı.

Vadeli İşlemlerin Spot İşlemlerden Farkı Nedir?

Adından da anlaşılacağı gibi, spot işlem, varlıkların o anki mevcut fiyatlarıyla işlem görmesini içeren bir mekanizmadır. Alım-satımın ödemesi genellikle işlem tarihinden sonraki iki iş günü içinde yapılır.

Vadeli işlemler ve spot işlemleri yan yana koyup karşılaştırdığımızda şu farkları görürüz:

Basit bir deyişle, spot işlemler kısa vadeli hedeflerin yerine getirilmesini içerirken vadeli işlemler uzun vadeli beklentilere odaklanır.

 en popüler vadeli işlem türleri arasındadır. Alıcılara gelecekte (üzerinde anlaşmaya varılan tarihte) bir varlığı sabit bir fiyattan satın alma ve satıcılara aynı şekilde satma hakkı verir. Çoğu yatırımcı, Süreli Coin-M Vadeli sözleşmesini, sözleşme sona ermeden önce kapatarak süreçteki kâr veya zararını kaydeder. Genellikle yatırımcılar, kripto gibi dalgalı bir piyasada işlem yaparken diğer yatırımları hedge etmek için Süreli Coin-M Vadeli sözleşmeyi kullanırlar.

Bitcoin’i örnek olarak alalım. Bir yatırımcı, 1 BTC fiyatının 18.000 $’ı geçtikten sonra (Kasım 2020 sonunda) düşeceğine inanırsa bu yatırımcı mevcut marjinlerini korumak için Süreli Coin-M Vadeli sözleşmesini bir hedge olarak kullanacaktır. Yatırımcının bir aylık bir Süreli Coin-M Vadeli sözleşmesi satın aldığı varsayılırsa fiyat 18.000 $’ın altına düştüğünde yatırımcı kârını koruyabilecektir.

Ancak tersi senaryoda, yatırımcı, gelecek ay boyunca Bitcoin’den elde edeceği tüm kazancını kaybedecektir.

İleri tarihli işlemler, Süreli Coin-M benzeri sözleşme türleridir. Ancak, ileri tarihli sözleşmeyi diğerlerinden ayıran özelliği, merkezi bir borsadan çok borsa dışı işlemler borsalarıdır. Bu, alıcıların ve satıcıların iki taraf arasındaki bir satın alma ve satma sözleşmesini özelleştirebilecekleri anlamına gelir. Bu esnekliklere rağmen, yatırımcıların ileri tarihli işlemler yaparken merkeziyetsizliğin daha büyük risk anlamına geldiğini bilmeleri gerekir.

Öte yandan opsiyonlar, kişinin bir dayanak varlığı vade sonunda belirli bir fiyattan satın alma veya satma hakkına sahip olmasına olanak tanıyan vadeli işlemlerdir. Ancak, opsiyon sözleşmelerinin ek bir yükümlülüğü yoktur. İki tür opsiyon sözleşmesi vardır;

Örneğin bir yatırımcının, değişken kripto piyasası ve şiddetle dalgalanan fiyatına rağmen BTC başına 15.000 $ karşılığında 1 BTC satın almak istediğini varsayalım. Yatırımcı daha sonra belirli bir dönemde 15.000 $ karşılığında 1 BTC fırsatını kilitlemek için alış opsiyonlarını seçer. Böylece anlaşmanın süresi sona erdiğinde Bitcoin fiyatının 15.000 $’dan 30.000$’a yükseldiğini varsayarsak, yatırımcı 15.000 $’dan (önceden belirlenmiş opsiyon fiyatı) 1 BTC satın alacak ve net kâr olarak 15.000 $ kazanacaktır.

Vadeli takaslar, herhangi bir bitiş tarihi veya ödeme olmaması dışında, Süreli Coin-M Vadeli sözleşmelerine benzeyen bir vadeli işlem türüdür. Yatırımcılar, takas fiyatını dayanak varlığın fiyatıyla uyumlu hâle getiren vadeli takaslar için bir fonlama fiyatı öderler. Genellikle 

, marjin bazlı spot piyasa konseptine benzer. Bu nedenle işlem, Endeks Fiyatının dayanak referansına yakındır. Ancak sözleşme özelliklerine bağlı olarak sözleşme, fonlama oranı, kaldıraç ve daha başka konularda farklılık gösterebilir.

Süreli Coin-M Vadeli sözleşmelerin aksine vadeli takaslar, daha düşük fiyat hareketi yaşar. Bu da onları uzun pozisyonlar arayan yatırımcılar için uygun bir araç hâline getirir.

Kripto Alım-Satımında Vadeli İşlemlerin Kullanım Alanları

Kripto yatırımcıları, vadeli işlemleri, hedging olarak da bilinen risk yönetimi için kullanırlar. Vadeli işlemler, dalgalı bir piyasada gelecekteki fiyatları tahmin etmek için yaygın olarak kullanıldığından, yatırımcılar genellikle portföylerini herhangi bir fiyat dalgalanmasına karşı korumak amacıyla bunları kullanır. Örneğin bir kripto yatırımcısı, özellikle piyasa düşüşünden kaynaklanacak ciddi bir potansiyel zarar riskini azaltmak için ters yönde işlem yapmayı içeren vadeli takaslarla hedge işlemi yapabilir.

Diyelim ki bir spot piyasada 15.000 $ karşılığında 1 BTC satın aldınız ve fiyatın düşebileceğini düşünüyorsunuz. Satmak yerine vadeli takas piyasasında kaldıraçlı kısa pozisyon açarak BTC fiyatı yükseldiğinde spot işlemden kâr elde edebilirsiniz. BTC spot fiyatı düştüğündeyse, kısa pozisyon kazançları sayesinde ilk pozisyon zararı en aza indirilebilir. 

Gelecekteki Fiyat Hareketine Dair Spekülasyon

Kripto alım-satımında vadeli işlemlerin bir diğer yaygın kullanımı da dayanak varlığı satın almadan varlıklar için fiyat spekülasyonu yapmaktır. Yatırımcılar gerçek bir Bitcoin veya altcoin satın almak yerine Süreli Coin-M Vadeli sözleşmesi satın alabilir. Bu da bir yatırımcının yalnızca minimum miktarda harcama yaparak piyasada yer alması anlamına gelir. Yani dayanak varlığın fiyatı dalgalandıkça yatırımcı, pozisyonunu buna göre ayarlayabilir. Çoğu yatırımcı, risklerini yönetmek için satış opsiyonlarını kullanır.

Kripto Vadeli İşlemlerin Avantajları Nelerdir?

Kripto Vadeli İşlemlerin Sınırlamaları

Kripto Vadeli İşlemler Kimlere Hitap Ediyor?

Vadeli işlemlerin kendine has avantajları ve sınırlamaları vardır. Vadeli işlemlerin ön koşullarından bazıları şunlardır:

Kripto vadeli işlemleri için bu ön koşulları göz önünde bulundurduğumuzda, vadeli işlemler için ideal yatırımcılar şunlardır:

Kriptoda Vadeli İşlemler Nasıl Yapılır?

Kriptoda vadeli işlemler yapmayı planlayan yatırımcılar için ilk adım, kripto vadeli işlemleri gerçekleştiren bir kripto borsasına veya geleneksel borsaya kaydolmaktır. Bir kripto yatırımcısının adım adım izlemesi gereken süreç şöyledir:

İdeali, yatırımcının vadeli işlemler yapmadan önce bir plan geliştirmesidir. Bazı borsalar yerel tokenleri için daha düşük ücret teklif eder; dolayısıyla uygun maliyet için bunları kullanmak akıllıca olabilir.

Kripto vadeli işlemleri, doğru yatırımcı için çeşitli büyüme olasılıkları sunabilir. Buradaki püf noktası, kripto vadeli işlemlerine başlamadan önce bir strateji belirlemektir. Yatırımcının, ilk işlemini yapmadan önce vadeli işlemlerle ilişkili riskleri analiz etmesi ve anlaması özellikle tavsiye edilir.

Kriptoda Vadeli İşlemler Nedir ve Nasıl Çalışır?

Kripto ve alım-satım işlemlerine dair merak ettikleriniz bir tık uzağınızda